خانواده جايگزين

با توجه به اینکه یکی از حوزه های دانشی مددکاران اجتماعی آشنایی آنان با گروه های آسیب پذیر جامعه و سیاست های اجتماعی موجود پیرامون آنها می باشد. دریاداشت قبل در پرتال تخصصی مددکاری اجتماعی به استاندرادهای بین المللی در رابطه کودکان بی سرپرست و بدسرپرست اشاره شد. درادامه یاداشت های این بخش به توضیح هرکدام از روشهای نگهداری ازاین گروه از کودکان می پردازیم.

نگهداري جايگزين، نگهداري از كودكي كه از خانواده اش جدا شده يا نمي تواند با خانواده خود زندگي كند، در خانواده يا توسط فرد ديگري است. در مقابل فرزند خواندگي اين روش به عنوان يك برنامه موقت در نظر گرفته مي شود. اين روش زماني كاربرد دارد كه خانواده خود كودك با مشكلي مواجه باشد كه مانع خانواده در مراقبت مناسب از كودك است يا زماني كه گزينه پايدارتري بايد  براي انتخاب شود.

اگرچه در عمل گاهي اين روش به برنامه اي بلند مدت براي كودك تبديل مي شود. در بعضي از كشورها اين اصطلاح براي اسكان كودك با خانواده اي كه خويشاوندي با كودك ندارد به كار مي رود. در حالي كه در كشور هاي ديگر خانواده جايگزين به اسكان رسمي كودك با خويشاوندان  بستگان خود يا با والد ديگر گفته مي شود.
در مقابل بسياري از اشكال فرزند خواندگي، در اين روش لزومي ندارد كه ارتباط قانوني بين كودك و والدين بيولوژيكي او برقرار شود.

كنوانسيون حقوق كودك استاندارد خاصي در مورد  مراقبت در خانواده جايگزين ندارد. با اين وجود مجمع عمومي سازمان ملل در سال 1998 بيانيه اي را درباره اصول قانوني و اجتماعي مربوط به محافظت از كودكان و رفاه آنان در موارد  مراقبت جايگزين و فرزند خواندگي تنظيم كرده است. ماده 10 كه "اسكان جايگزين كودك بايد قانونمند باشد" و ماده 12 " يك مرجع قانوني يا مؤسسه باصلاحيت بايد مسؤل نظارت بر تأمين رفاه كودك باشد ". اين استانداردها براي فرهنگ هايي كه در ان مراقبت خويشاوندي از كودكان وجود دارد نيز كاربرد دارد.