خدمات موجود در رابطه با حمایت از زنان سرپرست خانوار - 1-8) رویكرد پیشگیری -1-1-8) تلاش جهت كاهش نرخ مرگ و میر مردان سرپرست خانوار و افزایش امید به زندگی
 بزرگترین گروه از زنان سرپرست خانوار (80درصد)، زنان بیوه هستند كه همسر آنها به دلایلی نظیر سوانح، تصادفات و بیماری‌های فوت شده‌اند، لازم است در جهت كاهش نرخ مرگ و میر مردان سرپرست خانوار و افزایش طول عمر و امید به زندگی آنها اقدامات اساسی انجام گیرد.

2-1-8) كاهش نرخ جرایم در میان مردان سرپرست خانوار

از آن‌جا كه تعدادی از زنان سرپرست خانوار به جهت زندانی بودن همسر، مسئولیت سرپرستی خانواده را بر دوش می‌كشند، لازم است با اتخاذ سیاست‌های حبس‌زدایی و ابهام‌زدایی از برخی قوانین نظیر قانون چك و دیه، نرخ زندانی شدن مردان سرپرست خانوار را كاهش داد.

3-1-8) گسترش پوشش بیمه بین روستائیان و عشایر

انجام بیمه روستائیان و عشایر موجب می‌گردد كه پس از فوت یا ازكارافتادگی مردان روستایی و عشایر مقرری به خانواده آنها تعلق گیرد و تا حدی مشكلات خانواده‌های زن سرپرست كاهش یابد.
4-1-8) تلاش جهت اعاده حقوق مالی زوجه در زمان فوت یا طلاق از همسر

از آن‌جا كه مطابق آموزه‌های اسلامی و قوانین مدنی مهریه، اجرت المثل، ارث زوجه و تنصیف به عنوان حقوق و پشتوانه مالی زوجه محسوب می‌شود، لازم است حكومت اسلامی تدابیری اتخاذ نماید تا زنان در این شرایط به ویژه در شرایطی كه طلاق به دلایلی نظیر فساد اخلاقی و اعتیاد همسر انجام می‌شود، به طور كامل به حقوق مالی خود دست یابد.

2-8) رویكرد حمایتی

به نظر می‌‌رسد رویكرد حمایتی بیشتر باید متعلق به زنان سالمند و زنانی باشد كه سطح سواد پایین‌تری دارند و در شرایطی نیستند كه بتوانند شاغل شوند یا حرفه‌ای بیاموزند یا سطح سواد خود را افزایش دهند و نیز زنانی كه هیچ نوع درآمدی ندارند و در تأمین نیازهای اساسی خود مشكل دارند و مابقی زنان سرپرست خانوار با رویكرد توانمندسازی و توان‌افزایی جهت تأمین آ‎تیه خود و خودكفایی آماده شوند.

1-2-8) حمایت‌های قانونی

-    اختصاص هزینه عائله‌مندی به زنان سرپرست خانوار
-    امكان استفاده از مستمری همسر اول در صورت جدایی از همسر دوم
-    استفاده از واژه زنان سرپرست خانواده به جای زنان بی‌سرپرست
-    اصلاح قانون مستمری بگیران تأمین اجتماعی (اگر مستمری بگیر در سه ماهه آخر عمر خود حق بیمه پرداخت نكرده باشد، خانوادة وی پس از فوت از دریافت مستمری محروم می‌شوند.)
-    اختصاص ردیف بودجه خاص از سوی سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی به تمام دستگاه‌ها جهت حمایت از زنان سرپرست خانوار
-    رفع نابرابری دستمزدی بین زنان و مردان سرپرست خانوار در مشاغل یكسان
-    لزوم اجرای طرح بیمه زنان خانه‌دار و بقای این بیمه پس از فوت همسر (استفاده از 2 بیمه همزمان منع قانونی دارد و بایستی موارد زنان سرپرست خانوار استثنا شود.)
-    تقویت نظارت و ضمانت اجرای قوانین و آیین‌نامه‌های مربوط به زنان و كودكان بی‌سرپرست و سرپرست خانوار در برنامه‌ چهارم توسعه و برنامه‌های آتی
-    توجه به وضعیت اقتصادی دختران سرپرست خانوار (این دختران معمولاً به همراه مادر خود زندگی می‌كنند و به جهت اشتغال، مخارج مادر بر عهده آنهاست)
-    اصلاح دیه زنان سرپرست خانوار در صورت قتل عمدی یا سهوی
-    اعطای 5 سال خدمت جهت بازنشستگی زنان سرپرست خانوار با 25 سال كار و سی روز حقوق
-    اولویت استخدام فرزندان زنان سرپرست خانوار
-    انتقال حقوق زنان سرپرست خانوار به بازماندگان پس از فوت
-    ساماندهی بیمه‌های مختلف نظیر تأمین آتیه، بیمه عمر و غیره جهت تضمین زندگی آینده و تسهیل استفاده زنان سرپرست خانوار از بیمه‌های فوق

2-2-8) حمایت‌های اقتصادی

-    توجه به نرخ تورم در مستمری و كمك‌های اقتصادی به خانواده‌های زن سرپرست
-    پیش‌بینی افزایش بودجه سازمان‌های متولی در امور زنان و كودكان بی‌سرپرست و سرپرست خانوار با توجه به افزایش نرخ طلاق، جرایم و آسیب‌های اجتماعی در هر سال
-    در اولویت‌ قرار گرفتن اشتغال زنان سرپرست خانوار (اشتغال این زنان باید به گونه‌ای باشد كه به محل زندگی فرد نزدیك باشد و با توجه به مسئولیت تربیت كودكان و عدم امكان سپردن كودكان به مهدكودك و هزینه‌های آن، امكان نظارت و نگهداری فرزندان برای آنها میسر باشد)
-    آموزش مهارت‌های شغلی و اجرای برنامه‌های آموزش‌های حرفه‌ای برای زنان بیكار یا جویای كار سرپرست خانوار به منظور برخورداری آنان از دانش و مهارت‌های جدید و افزایش فرصت‌های شغلی آنان
-    درج وضعیت سرپرستی خانواده در فرم‌های كاریابی جهت تشخیص و اولویت‌ اشتغال زنان سرپرست خانوار
-    گشودن مجاری ویژه وام‌دهی به زنان سرپرست خانوار و خود سرپرست
-    ایجاد تعاونی‌های تولید و خدمات ویژه زنان سرپرست خانوار
-    اتخاذ تمهیدات لازم نظیر اجاره به شرط تملیك و وام مسكن و وام اجاره مسكن جهت حل مشكل مسكن زنان سرپرست خانوار
-    اعطای كمك‌های بلاعوض، بن ارزاق، طرح اكرام، تهیه سبد غذایی رایگان برای زنان نیازمند سرپرست خانوار با لحاظ اصل حفظ كرامت آنان
-    تشویق افراد به دادن وجوه مستحبی جهت كمك به خود اشتغال زنان سرپرست خانوار
-    بخشودگی اقساط بانكی به ویژه بانك مسكن برای زنان سرپرست خانوار فاقد شغل و دارای فرزند صغیر یا فرزند معلول و بیمار خاص
-    افزایش اعطای وام‌های طولانی مدت با اقساط كم بازده و اندك، جهت حل مشكل مسكن، جهیزیه، كاریابی، تحصیل خانواده‌های زن سرپرست
-    اعطای سهام عدالت به زنان سرپرست خانوار به ویژه نیازمندان و سالمندان آنها در اولویت و در حد بیشتر
-    اختصاص بازارچه‌های دائمی خوداشتغالی ویژه زنان سرپرست خانوار    
-    حمایت‌های ویژه اقتصادی از زنان سرپرست خانوار شاغل در دستگاه‌ها جهت بهبود وضعیت آنها
-    گسترش پوشش بیمه‌ای و تخصیص اعتبارات لازم جهت بیمه‌شدن تمام زنان سرپرست خانوار
-    ایجاد بنگاه‌های كوچك زودبازده جهت اشتغال زنان سرپرست خانوار ترجیحاً با مدیریت زنان
-    حمایت از مؤسسات خیریه مردمی جهت حمایت مالی از زنان سرپرست خانوار  و ایجاد شغل برای این گروه از زنان
-    افزایش اعتبارات در بودجه سال 86 جهت تأمین و حمایت از زنان سرپرست خانوار و نحوه دقیق هزینه كرد این اعتبارات در جهت حمایت و توانمندسازی آنان
-    گسترش اشتغال خانگی زنان سرپرست خانوار از طریق شناسایی و آموزش مشاغل خانگی درآمدزا به منظور اختصاص فرصت كافی برای تربیت فرزندان آنها
-    اعطای تسهیلات به دانش‌آموختگان زن در جهت اشتغال خود و اشتغال زنان سرپرست خانوار
-    ضرورت تأسیس صندوق حمایت از زنان بی‌سرپرست و سرپرست خانوار در جهت استقلال و خودكفایی آنها
-    برقراری مستمری كافی برای تأمین مایحتاج زنان سرپرست خانوار یا خود سرپرست نیازمند
-    اجرای طرح اسكان موقت زنان سرپرست خانوار در مواقع ضروری و بحرانی
-    توجه به بعد خانوار زنان سرپرست خانوار در برنامه‌ریزی‌های ملی و اختصاص بودجه در هر سال

3-2-8) حمایت‌های فرهنگی و اجتماعی

-    ایجاد مراكز مشاوره و امكان بهره‌مندی از خدمات مشاوره‌ای رایگان برای خانواده‌های زن سرپرست
-    برگزاری جشنواره‌های خاص جهت تمجید از زحمات زنان سرپرست خانوار شاغل جهت حفظ كانون خانواده
-    اتخاذ تصمیمات اساسی جهت جلوگیری از موازی كاری دستگاه‌های حمایتی و خدماتی به زنان و كودكان بی‌سرپرست و سرپرست خانوار
-    فراخوان به مراكز مختلف ذیربط جهت شناسایی و تعیین آمار دقیق زنان سرپرست خانوار
-    ایجاد بانك اطلاعاتی جامع از زنان سرپرست خانوار و كنترل آماری در هر سال
-    ارائه كمك‌های مختلف اقتصادی با لحاظ حفظ، عزت و حرمت زنان سرپرست خانوار
-    ارائه خدمات آموزشی، تربیتی و مشاوره ویژه فرزندان زنان سرپرست خانوار
-    تشكیل گروه‌ها و انجمن‌های حمایتی و خدمات رسانی به زنان سرپرست خانوار با اهداف كاریابی، گذران اوقات فراغت و تبادل تجربه و اطلاعات و مدیریت بحران‌های خانوادگی آنها
-    ایجاد انگیزه جهت ارتقای دانش و سواد در بین زنان سرپرست خانوار
-    افزایش آستانه تحمل مشكلات در بین زنان سرپرست خانوار
-    تغییر نگرش در مورد زنان سرپرست خانوار و ایجاد روحیه همدلی به جای نگاه ترحم‌آمیز یا بدبینانه نسبت به آنان و ایجاد مسئولیت همگانی در رفع معضلات آنها
-    فرهنگ‌سازی در خانواده‌ها جهت حمایت از زنان سرپرست خانوار در كنار حمایت‌های پدرشوهر و قیم قانونی
-    شناسایی، حمایت و تأمین اقتصادی زنان آسیب‌دیده نیازمند (معلول، سالمند و سرپرست خانوار) به منظور تحقق عدالت اجتماعی
-    فرهنگ‌سازی در زمینه ترویج ازدواج مجدد زنان بیوه
-    باز تعریف واژه زنان سرپرست خانوار از سوی مركز آمار ایران جهت رفع معضل كم شماری خانوارهای زن سرپرست

3-8) رویكرد توان افزایی و توانمند‌سازی

-    آموزش مهارت‌های شغلی و حرفه‌ای جهت كاریابی و اشتغال زنان جویای كار سرپرست خانوار
-    ارتقای اطلاعات و آگاهی‌ها و آموزش زنان سرپرست خانوار و فرزندان آنها
-    آموزش مهارت‌های زندگی در مواجهه با بحران‌های زندگی
-    ارائه اطلاعات لازم بهداشتی جهت پیشگیری از ابتلا به برخی بیماری های قابل كنترل نقش مددكار اجتماعی در خصوص زنان سرپرست خانوار:  تحلیل وضع اقتصادی، اجتماعی ، فرهنگی و جمعیتی زنان سرپرست خانوار دراستان، شهر محل كار و حتی كشور.
شناسایی زنان سرپرست خانوار نیازمند
بررسی خصوصیات زیستی، روانی ، اجتماعی زنان سرپرست خانوار مراجعه كنندگان به مؤسسات
دسته بندی مشكلات و نیازهای زنان سرپرست خانوار در منطقه، شهر یا استان محل كار
شناسایی منابع مادی و معنوی موجود در خانواده
شناسایی منابع موجود در جامعه( استان، شهر، محل كار) كه برای حمایت از این زنان وجود دارد و تهیه فهرستی از مؤسسات دولتی و غیر دولتی كه در این زمینه خدمت می كنند.
فراهم كردن زمینه ارتقای شاخصهای توسعه انسانی در زنان سرپرست خانوار از جمله سواد، درآمد، بهداشت، دسترسی به آب سالم ، اوقات فراغت، مسكن، افزایش روزانه كالری و ...
در صورت نیاز فراهم كردن زمینه دریافت مستمری ماهانه.
فراهم كردن زمینه توانمند سازی زنان
عرضه خدمات مورد نیاز به زنان و اعضای خانواده آنان مانند هزینه مسكن شامل خرید، رهن و اجاره- كمك هزینه تحصیلی برای دانش آموزان و دانشجویان خانواده- هزینه جهیزیه یا ازدواج برای افراد تحت پوشش زن سرپرست خانوار- بیمه درمان زنان و افراد تحت پوشش آنان- كمك هزینه درمان- فراهم كردن زمینه اشتغال زنان قابل بازتوانی یا افراد تحت پوشش از طریق وام اشتغال ، كاریابی، خود اشتغال و یا فراهم كردن زمینه آموزش فنی و حرفه ای
در صورت نیاز بازدید از منزل و ارتباط با اعضای خانواده
ارزیابی برنامه های اجرا شده و در دست اجرا
ارتقای سطح بهداشت روان زنان و فرزندان با همكاری روانشناسان
تشكیل گروههای همیار از زنان سرپرست خانوار به منظور مشاركت آنان برای كمك به یكدیگر. این امردر افزایش اعتماد به نفس زنان و شناخت تواناییها و استعدادها و كاهش وابستگی آنها به مؤسسات مددكاری مؤثر است.
تهیه گزارش تحلیلی از وضع زنان مراجعه كننده به مؤسسه
حمایت از زنان سرپرست خانوار بی خانمان در مراكز اسكان موقت و حمایت اجتماعی از زنان به منظور ممانعت از به انحرافات كشیده شدن جمعیت هدف.
خدمات ارائه شده برای زنان سرپرست خانوار ایجاد اشتغال برای زنان سرپرست خانوار
تشكیل گروه همیار
دادن وام مسكن به آنها
كمكهای مالی دولت به آنها (بهزیستی، كمیته امداد، شهرداری)
بیمه كردن آنها نتیجه‌گیری بطور کلی با مطالعه و بررسی نتایج و یافته‌های پژوهش‌های متعدد در باب وضع زندگی زنان سرپرست خانوار، می‌توان به این نتیجه رسید که این گروه از زنان وضع زندگی مناسبی ندارند. بویژه به لحاظ اقتصادی در مضیقه هستند و اکثرا با مشکلات مالی عدیده‌یی دست و پنجه نرم می‌کنند. چالش‌های فراوان زندگی این زنان، آنان را بشدت آسیب‌پذیر کرده است. وضع مالی نامناسب خود موجد محرومیت‌ها و کاستی‌های دیگری در زمینه‌های فرهنگی، اجتماعی و روانی این زنان و فرزندان آنان است.

عامل فقر اقتصادی تاثیر مستقیم و غیرمستقیم خود را بر وضع رفاهی، روان‌شناختی و جامعه شناختی این زنان می‌گذارد. امروزه یکی از شاخص‌های اصلی و مهم توسعه پایدار، گسترش رفاه اجتماعی و برقراری عدالت اجتماعی برای اقشار نیازمند جامعه است. تمام افراد یک جامعه که توانایی کمک به این زنان را دارند، باید از طریق مشارکت با سازمان‌ها، موسسات، انجمن‌ها و تشکل‌های مردم‌نهاد، سهمی
هر چند کوچک در توانمند‌سازی و بهبود کیفیت زندگی این زنان بر عهده گرفته و زمینه‌ساز امری خیر در این دنیا و کاشتن دانه ثواب برای آخرت خود باشند. به امید روزی که تمام زنان سرپرست خانواده و کودکان آنان یک زندگی آرام و امن را تجربه کنند.

---

خانهپیشگیری از آسیب های اجتماعیزنان بی سرپرست و بد سرپرست - بخش پنجم
زنان بی سرپرست و بد سرپرست - بخش پنجم
 نویسنده : بهرام محمدی فرزام
 بازدید: 84
 زنان بی سرپرست و بد سرپرست - بخش پنجم
قوانین مربوط به مشكل زنان سرپرست خانوار - 1-7) قانونگذاری - از جمله مصوبه‌های مجلس پیرامون تأمین زنان و كودكان بی‌سرپرست ماده واحده‌ای است كه در آن دولت مكلف است نسبت به تضمین بیمه و رفاه زنان و كودكان بی‌سرپرست موضوع چهارم اصل بیست و یكم قانون اساسی اقدام و حداكثر ظرف سه ماه لایحه آن را برای تصویب به مجلس تقدیم كند. در تبصره آمده است كه دولت باید حتی‌الامكان در لایحه جهت خودكفا نمودن، بیمه‌شدگان را مورد توجه خاص قرار دهد. این قانون در تاریخ 1/8/1362 توسط مجلس شورای اسلامی تصویب و به تایید شورای نگهبان رسیده است. -    از دیـگر مصوبـه‌هـای مجـلس می‌تـوان به قـانون تأمیـن زنـان و كودكـان بـی‌سـرپـرسـت مصوب 24/8/1371 اشاره كرد كه زنان بیوه، زنان پیر و سالخورده، زنان و دختران بی‌سرپرست و كودكان بی‌سرپرست مشمول این قانون شده‌اند و در آن زنان و كودكان بی‌سرپرستی كه تحت پوشش قوانین حمایتی دیگری نیستند از حمایت‌های مقرر در این قانون بهره‌مند می‌شوند. حمایت‌های موضوع این قانون شامل موارد زیر می‌باشند: -    حمایت‌های مالی و تهیه امكانات خودكفایی یا مقرری نقدی و غیرنقدی مستمر -    حمایت‌های فرهنگی اجتماعی از جمله ارائه خدمات آموزشی (تحصیلی)، تربیتی،... كاریابی، آموزش حرفه و فن جهت اشتغال، خدمات مشاوره‌ای و مددكاری و نگهداری زنان سالمند بی‌سرپرست و كودكان بی‌سرپرست در واحدهای بهزیستی یا واگذاری سرپرستی آنان به افراد واجد شرایط. -    آیین‌نامه اجرایی قانون تأمین زنان و كودكان بی‌سرپرست در تاریخ 11/5/1374 به تصویب رسید كه مشتمل بر 14 ماده می‌باشد. طبق ماده1، محور و اساس حمایت‌ها و اقدامات اجرایی موضوع این آیین‌نامه ایجاد امنیت اجتماعی و اقتصادی و فراهم كردن زمینه‌ها و موجبات عادی‌سازی زندگی زنان و كودكان بی‌سرپرست می‌باشد. در ماده2، بر شناسایی كودكان بی‌سرپرست از طریق هماهنگی با نیروی انتظامی و معرفی آنان به سازمان بهزیستی طی مراحل قانونی و از طریق مراجع قضایی تاكید شده است. -    از دیگر مصوبه‌های مجلس، اصلاح ماده 9 قانون نظام هماهنگ پرداخت كاركنان دولت می‌باشد كه در تاریخ 15/7/75 به تصویب رسید. همچنین اصلاح ماده 9 قانون نظام هماهنگ پرداخت كاركنان دولت مصوب 22/1/80 به این نكته اشاره دارد كه مستخدمان زن شاغل و بازنشسته مشمول این قانون كه متكفل فرزندان خود می‌باشند.  در ماده 3، مشمولانی كه پس از دریافت كمك‌های بهزیستی  به تشخیص مددكاران توانایی لازم جهت كسب درآمد و گذران زندگی عادی را به دست آورده‌اند از شمول اقدامات حمایتی خارج می‌شوند.
در ماده4، به اقدامات حمایتی از زنان و كودكان بی‌سرپرست اشاره شده است كه شامل: -    خدمات آموزشی و تربیتی
-    خدمات كاریابی و اشتغال
-    مددكاری، مشاوره و راهنمایی در ماده 5، به پرداخت‌های غیرمستمر جهت فراهم آوردن امكانات رفاهی، اشتغال، ازدواج و... اشاره شده است. در ماده 6 میزان و مدت پرداخت‌های مستمر تعیین شده است كه در آن خانواده‌های دو نفر حداكثر 30 درصد حداقل مستمری ماهانه مشمولان قانون استخدام كشوری در هر سال، خانواده‌های سه نفره حداكثر 35درصد، خانواده‌های چهارنفره حداكثر 40درصد و خانواده‌های 5 نفره و بیشتر حداكثر 50درصد دریافت كنند. در ماده 7، به میزان پرداخت مستمری مشمولان سازمان بهزیستی و كمیته امداد امام خمینی (ره) به صورت یكسان و هماهنگ اشاره شده است. مطابق ماده9، افراد و خانواده‌هایی كه توانایی لازم جهت زندگی متعارف را پیدا كرده‌اند، مجاز به استفاده از حمایت‌های اقتصادی  و دریافت مستمری نیستند. -    مجلس شورای اسلامی در تاریخ 24/3/1377 قانون تشویق احداث و عرضه واحدهای مسكونی استیجاری را به تصویب رساند كه در آن شرایط متقاضیان اجاره یا اجاره به شرط تملیك با حفظ اولویت برای متقاضیان جوان متأهل و افراد كم درآمد و زنان سرپرست خانوار لحاظ شده است. -    در قانون بودجه سال 1381 كل كشور مصوب 22/10/1380 مجلس شورای اسلامی نیز مبلغ چهار هزارو پانصد میلیارد ریال اعتبار برای اعطای تسهیلات بانكی به طرح‌های سرمایه‌گذاری اشتغال‌زای بخش‌های تولیدی، خدماتی، بخش‌های خصوصی و تعاونی و خود اشتغالی با اولویت زنان سرپرست خانوار اختصاص یافته است. -    در ماده 96 قانون برنامه چهارم توسعه، مصوب 11/6/1383 مجلس شورای اسلامی نیز تأمین بیمه خاص (در قالب فعالیت‌های حمایتی) برای حمایت از زنان سرپرست خانوار و افراد بی‌سرپرست با اولویت‌ كودكان بی‌سرپرست در نظر گرفته شده است. همچنین تهیه و تدوین طرح جامع توانمند سازی زنان خودسرپرست خانوار با همكاری سایر سازمان‌ها و نهادهای ذی‌ربط و تشكل های غیردولتی و تصویب آن در هیات وزیران در شش ماهه نخست سال اول برنامه لحاظ شده است. 2-7) اجرایی در كشور ما اقدامات ملی محدودی در زمینه فعالیت زنان انجام شده است. از مهمترین اقدامات انجام شده در خصوص فقرزدایی زنان در سال‌های اخیر می‌توان به فعالیت ارگان‌هایی مانند كمیته امداد امام خمینی (ره) بهزیستی و وزارت كار و امور اجتماعی اشاره كرد كه بر موضوعاتی از قبیل كارآفرینی و مهارت‌آموزی زنان سرپرست خانوار تاكید می‌كند كه البته این طرح‌ها سنتی بوده، پاسخگوی نیازهای زنان سرپرست خانوار نمی‌باشند. نهادهای حمایتی داخل كشور لازم است با قشر آسیب‌پذیر جامعه تعامل برقرار كرده، برنامه‌های خود را مطابق با خواسته‌ها و علایق قشر آسیب‌پذیر تهیه و تدوین كنند. تاكنون بیش از 400 هزار طرح خودكفایی توسط كمیته امداد امام خمینی (ره) اجرا شده كه 73درصد این طرح‌ها در روستاها و شهرهای كوچك و 27درصد دیگر در سایر نقاط اجرا شده و از این تعداد طرح 3/23 درصد را زنان سرپرست خانوار اجرا می‌كنند. سالانه بین 12 تا 15 هزار خانواده با اجرای این طرح‌های خودكفایی به استقلال مالی رسیده، از پوشش این نهاد خارج می‌شوند. در پایان سال 1382 حدود 2/2 میلیون خانوار (16 درصد خانوارهای كشور) تحت پوشش مستمر و سازمان یافته خدمات حمایتی كمیته امداد امام خمینی (ره) و سازمان بهزیستی كشور، بنیاد شهید و بنیاد مستضعفان و جانبازان انقلاب اسلامی قرار داشته‌اند و علاوه بر آنها، حداقل 8/2 میلیون نفر به صـورت موردی یا مقطعی از خدمات و حمایت‌های اجتماعی مقرر استفاده نموده‌اند. بیش از 66درصد از خانواده‌ها، تحت پوشش مستمر خدمات اجتماعی و بیش از 68درصد از خانواده‌ها و افراد، از خدمات موردی مذكور در شمول اقدامات كمیته امداد امام خمینی (ره) بهره‌مند شده‌اند. تأمین معاش در قالب پرداخت‌های نقدی مستمر و كمك‌های جنسی، تأمین خدمات بهداشتی و درمانی در چارچوب برنامه بیمه درمان اقشار نیازمند و منطبق با مقررات قانون بیمه همگانی خدمات درمانی كشور، تأمین و بهسازی و ایمن‌سازی مسكن، تأمین زمینه، شرایط و فرصت اشتغال و خودكفایی اقتصادی، تأمین موجبات و وسایل آموزش و تحصیل در سطوح مختلف آموزش عمومی و تحصیلات دانشگاهی، تأمین موجبات و امكانات ازدواج و تشكیل خانواده، تأمین موجبات و كمك به آزادی و رهایی زندانیان معسر واجد صلاحیت و شرایط، زمینه‌های اصلی خدمات معمول در نهاد كمیته امام خمینی (ره) است كه زنان و كودكان بی‌سرپرست و بدسرپرست، سالمندان روستایی بالای 60سال و افراد و خانواده‌های فقیر و كم‌درآمد روستایی و شهری، موضوع و محور اساسی حمایت‌ها و جامعه هدف می‌باشند. از جمله اقدامات بهزیستی اجرای طرح توانمندسازی زنان سرپرست خانوار با افزایش توانایی‌های فردی و جمعی زنان از طریق فراهم كردن ضوابط و امكانات لازم به منظور بهبود دسترسی زنان به فرصت‌های اقتصادی، اجتماعی، منابع فرهنگی و بازار اشتغال ‌می‌باشد. خدمات مورد نظر دراین طرح شامل پرداخت مستمری و كمك هزینه جهت وام مسكن و اشتغال، اجرا و تقویت برنامه‌های كاریابی، تقویت خدمات بیمه‌ای، خدمات مشاوره‌ و مددكاری، آموزش مهارت‌های زندگی، ارتقای آگاهی‌های عمومی، اصلاح باورهای نادرست در مورد زنان سرپرست خانوار بوده است. (سایت مجمع تشخیص مصلحت نظام، 24/10/85)

---

منابع     قرآن كریم
    الیاس پور، مریم: «بررسی سیاست‌های اجتماعی ـ حقوقی پیرامون حقوق زنان مطلقه سرپرست خانوار»، پایان‌نامه مقطع كارشناسی رشته خدمات اجتماعی، استاد راهنما تقی‌دوست قرین، 1381.
    باقری، عطاران: «كودكان محروم از پدر»، تهران، انتشارات تربیت، 1372.
    بهنام، جمشید: «ساختارهای خانواده و خویشاوندی در ایران»، تهران، انتشارات خوارزمی، 1350.
    الحداد، كفاح: «زنان سرپرست»، مجله الطاهره، مؤسسه الفكر الاسلامی، شماره 145، 3003.
    خسروی، زهره: «بررسی آسیب‌‌های روانی ـ اجتماعی زنان سرپرست خانوار»، فصلنامه علمی ـ پژوهشی علوم انسانی دانشگاه الزهرا(س)، ش39، 1380.
    خسروی، زهره: «بررسی مشكلات عاطفی، روانی و اجتماعی زنان سرپرست خانواده»، مركز امور مشاركت زنان نهاد ریاست جمهوری، 1378.
    داوودی، سعید: «زنان و 3 پرسش اساسی»،  تهران، نشر نسل جوان، 1382.
    شادی‌طلب، ژاله: «فقر زنان سرپرست خانوار»، پژوهش زنان، مركز مطالعات و تحقیقات زنان، دانشگاه تهران، بهار 1383.
    شادی‌طلب، ژاله؛ امیری، سودابه: «زنان و مسائل جنسیتی در برنامه‌ چهارم توسعه»، پروژة مشترك سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی و مركز مطالعات و تحقیقات زنان دانشگاه تهران، 1381.
    صادقی، حسین: «بررسی مسایل اقتصادی زنان سرپرست خانوار»، مركز امور مشاركت زنان نهاد ریاست جمهوری، 1375.
    طباطبایی، محمدحسین: «تفسیرالمیزان»، سیدمحمدباقر موسوی همدانی، ج اوّل و دوّم، مطبوعاتی دارالعلم، قم، 1374.
    عباس‌زاده، افسانه: «بررسی سیاست‌های اجتماعی ـ حقوقی پیرامون حقوق زنان بیوه سرپرست خانوار»، پایان نامه مقطع كارشناسی رشته خدمات اجتماعی، استاد راهنما تقی دوست قرین، 1379.
    عباسپور، زهرا: «وضعیت روانی‌ـ اجتماعی همسران شهیدانی كه ازدواج مجدد كرده‌اند»، پایان‌نامه مقطع  كارشناسی‌ارشد، دانشگاه شاهد، 1370.
    غفاری، مریم: «چند نقشه بودن زنان سرپرست خانوار، فرصت‌ها و چالش‌ها»، فصلنامة پژوهش زنان، ش 5، بهار 1382.
    فروزان، ستاره؛ بیگلریان، اكبر: «زنان سرپرست خانوار، فرصت‌ها و چالش‌ها»، فصلنامه پژوهش زنان، ش 5، بهار 1382.
    كلینی، محمدبن‌یعقوب: «اصول كافی» ترجمه سید جواد مصطفوی، تهران نشر فرهنگ اهل بیت (ع)، بی‌تا.
    مجلس، محمد باقر: «بحارالانوار»، ج103و 104، بیروت: موسسه الوفاء، 1983م.
    محمدی، زهرا: «زنان سرپرست خانوار»، انتشارات روابط عمومی شورای فرهنگی ـ اجتماعی زنان،1385.
    مدنی، سعید: «طرح توانمندسازی زنان سرپرست خانوار»، دفتر بررسی‌های اقتصادی ـ فرهنگی، مركز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی، شهریور1381.