کمپین پیشگیری اجتماعی از تصادفات و کاهش فقر!

راه‌اندازی کمپین‌ های مربوط به کاهش تصادفات رانندگی در جوامعی که با معضل تصادفات، مواجه هستند، بی‌سابقه نیست و نتایج قابل توجهی در بسیج اجتماعی برای مقابله با این معضل و حفظ سلامت شهروندان داشته است.

پیشگیری از تصادفات رانندگی، به اراده جمعی نیاز دارد و عزم همگانی می‌خواهد.‏

ایران متأسفانه یكی از دارندگان رقم بالای كشته‌شدگان حوادث رانندگی در جهان است و این رقم به دلیل تلاش‌های پلیس راهنمایی و رانندگی طی چند سال اخیر خوشبختانه از 27 هزار كشته به 17 هزار كشته كاهش یافته است. اما همین رقم هم نرخ بالایی است كه بر تولید ناخالص ملی كشور و كاهش توان استفاده از نیروی كار جوان، با توجه به اینكه قربانیان این سوانح درسنین 18 تا 50 سال هستند، اثرگذار است .

بر اساس برآوردهای مرکز پژوهش های مجلس شورای اسلامی در سال1392 و سال 1390 خسارت ناشی از تصادفات  نزدیک به 51 هزار و 910 میلیارد تومان  بوده است. در واقع مجموع هزینه های تصادفات رانندگی در ایران نزدیک به 8/5 درصد تولید ناخالص داخلی کشور می شود؛ این رقم را اگر با بودجه بخش رفاه و تامین اجتماعی کل کشور در همان سال مقایسه کنیم؛ عددی نزدیک به همین مقدار است. و می توان گفت به همان میزانی که برای رفاه اجتماعی کشورمان در معنای عام هزینه می کنیم، در تصادفات رانندگی از دست می دهیم!
در حقیقت اگر این روند کنترل نشود، ما به سمت فقر حرکت می کنیم.   

در دوران جنگ تحمیلی ما سالانه به طور میانگین 18 هزار نفر شهید داشتیم و تمامی توجه کشور معطوف مدیریت جنگ بود. درحالی که آمار ارقام کشته‌شدگان در تصادفات رانندگی در دهه گذشته 17 تا 27 هزار نفر در هرسال بوده است. رقم معلولان تصادفات رانندگی نیز بیش از 7 است، درواقع روزانه بیش از صد نفردرایران به واسطه تصادفات رانندگی معلول می شوند. و تنها نهادی که مداخله جدی در تصادفات را دارد، پلیس است. شاید اگر میزان عمرهای ازدست رفته و هزینه‌های مادی مثل مخارج بیمه‌ را درنظر بگیریم، آن وقت می‌توانیم بپذیریم که موضوع تصادفات رانندگی درکشور ما در وضعیت هشدار‌دهنده‌ای است. ‏ در کشورهای توسعه یافته درکنار پلیس سازمانها و نهادهای دولتی و غیر دولتی متعددی درامر پیشگیری از تصادفات ایفای نقش می کنند، به طوری که در کشور آلمان بیش از ششصد سازمان و نهاد در این زمینه فعالیت می نمایند و این موضوع باعث شده است که در مدت 40 سال شمار کشته‌شدگان حوادث رانندگی از 21هزار و 332 نفر به 3 هزار و 600 نفر در سال 2013 كاهش یابد و قرار است تا سال 2020 میلادی این رقم  کاهش 40 درصدی پیدا کند.  تصادفات رانندگی یکی ازمعضلات جدی بهداشتی اجتماعی جامعه ایران محسوب می‌شود و مددکاران اجتماعی در فرآیند آموزش‌های خود، فرا گرفته‌ اند که لزوما با مددکاری‌های فردی و گروهی نمی‌توانند مشکلات اجتماعی را مدیریت کنند. ‏

برهمین اساس انجمن مددکاران اجتماعی ایران در راستای تحقق مسئولیت اجتماعی خود برای دومین سال در آستانه روزجهانی مددکاری اجتماعی(25 اسفند) ونوروز 1395، کمپین «پیشگیری اجتماعی از تصادفات رانندگی» را طراحی نموده است.

کمپین‌ ها ابزارهای موثر و رایجی هستند که در بسیاری از جوامع توسعه یافته برای حساس سازی جامعه در مورد رویدادهای اجتماعی، اقتصادی، سیاسی، فرهنگی و زیست محیطی صورت می‌گیرد.

خوشبختانه سازمانها ونهادهای دیگری نیز درکشورمان نسبت به راه اندازی این قبیل کمپین ها واکنش مثبت نشان داده اند ونمونه آن راه اندازی" کمپین نه به تصادفات رانندگی" توسط سازمان جوانان هلال احمر است که بازتاب خوبی نیز دربین جوانان و رسانه ها داشته است.
از منظر مددكاری اجتماعی می توان یک  مدل بومی پیشگیری ازتصادفات رانندگی  در کشورمان در نظر بگیریم. در سطح اول موضوع تربیت کودکان ونوجوانان در مهدهای کودک، مدارس و آموزشگاههای رانندگی است. درسطح دوم موضوع مشاوره، آموزش و بازتوانی افراد درمعرض خطر مانند جوانان مطرح است و درسطح سوم درمان انفرادی وگروه‌درمانی متخلفان رانندگی را می‌توان دنبال کرد. مطالعات نشان می‌دهد بعضی ازگروه‌ها در تصادفات رانندگی میزان حادثه‌آفرینی بیشتری دارند. مثلا جوانانی که سابقه كم رانندگی دارند و یا افرادی که مصرف مشروبات الکلی، موادمخدر و داروهای روان‌گردان را تجربه كرده‌اند، كه می‌توان با ظرفیتی که کلینیک‌های مددکاری اجتماعی و مراکز مشاوره و روان‌شناسی دارند، به این گروه‌ها خدمات تخصصی ارایه كرد و درنهایت حجم تصادفات راکاهش داد. امید است سایر نهادهای وسازمان های دولتی وغیر دولتی فعال در حوزه های روانی واجتماعی در راستای مسئولیت اجتماعی خود مشارکت فعالانه ای در پیشگیری از تصادفات رانندگی داشته باشند زیرا كاهش حوادث رانندگی به مداخله همه جانبه وهمگانی نیاز دارد.