علل خودکشی در ایران- در ایرن مطالعه ی دقیقی در مورد خودکشی صورت نگرفته است زیرا آمار پزشکی قانونی گویا نیست و بسیاری از افراد خودکشی افراد خانواده ی خود را ننگ و بی آبرویی تلقی کرده و از افشای آن خودکشی می کنند .

درکشور آمارهایی وجود دارد که حاکی از آنکه سالیانه 5 تا 7 هزار نفرازطریق خودکشی جان خود را می گیرند که نیمی از آن ها در شهرهای بزرگ ، یک چهارم در شهرها کوچک ومتوسط و بقیه در روستاها انفاق می افتد . دکتر قرایی مقدم معتقد است که نگاه سنتی خانواده ها به مسأله خودکشی که درکشورما وجود دارد موجب گردیده است تا به آماردقیق و صحیح دسترسی نداشته باشیم زیرا دربسیاری ازشهرهاخودکشی هر یک ازافراد خانواده موجب بی حیثتی و بی آبرویی خانواده می شود همین دلیل به مخفی کردن نوع مرگ می انجامد.

علل خودکشی در ایران :

1.    اختلافات زناشویی ،عشق و تمایلات شدید عاطفی وعلل ناموسی
2.    ناراحتی های روانی ،شکست در عشق و اختلالات روانی و شخصیتی
3.    مشکلات ناشی از شکست های تحصیلی واسترس ها وفشار های روانی و روحی ناشی از آنها ( فشار های عاطفی ، فشار های تحصیلی مانند کنکور ، نقایص جسمی و فیزیکی در نسل جوان ) و احساس پوچی وبی هدفی و افسردگی
4.    فقر و تنگدستی،بیکاری ،اخراج از کار و شرایط نامساعد اقتصادی
5.    مسائل و معضلات زندگی شهری و وضعیت نا به سامان زندگی
6.    ازهم پاشیدگی گروه های اجتماعی مانند خانواده ، شغلی ، خویشاوندی ، دوستی و..
7.    اعتیاد به مواد مخدر ، الکل و داروهای توهم زا
8.    ضعیف شدن اعتقادات مذهبی
9.    عدم استقلال واجبار در پیروی از مقررات سنتی
10.     بر ملا شدن اسرار و حقایق خصوصی زندگی فرد

رابطه خودکشی با سن- جنس

طی تحقیقاتی که درکشورهای مختلف صورت گرفته نتایج به دست آمده حاکی ازآن است که مردها بیش اززنان خودکشی می کنند واغلب آنان درگروه سنی 65-45 ساله قراردارند . اوج اقدام به خودکشی درمیان زنان ومردان ایرانی درگروه سنی 24-18 ساله می باشد.درایران نوجوانان و جوانان ازیک طرف و زنان ازطرف دیگردو قشری هستند که بیشترازسایرین دست به خودکشی می‌زنند.

تحقیقات سازمان مدیریت و برنامه ریزی کشوردرسال ۱۳۸۲ خودکشی 2486 زن و 1481  مرد را نشان می‌دهد و آمار وزارت بهداشت ازانجام حداقل ۱۳ خودکشی در روز با میانگین سنی 29 سال خبر می‌دهد. طبق این آمار نسبت خودکشی مردان به زنان 5/2 به یک و گاه 5/ 4 به یک است.در یک طرح پژوهشی که در سال 1352 در کشور ، مشخص گردید که خودکشی در میان مردان وزنان جوان متأهل به دلیل درهم ریختگی ارزش های اجتماعی و فرهنگی و در نتیجه نا به سامانی نهاد خانواده افزایش یافته است. درتحقیقی که در سال های 47-1345 بر روی افرادی که اقدام به خودکشی کرده بودند صورت گرفت ، جامعه مورد مطالعه شامل 839 مرد و 623 زن بوده و نتایج زیر حاصل پژوهش فوق است: خودکشی زنان در گروه سنی 19-15 ساله بیشتر است، اما بیشتر خودکشی های مردان مربوط به فاصله سنی 34-15 سال می باشد. این بررسی اختلاف های خانوادگی را مهم ترین انگیزه خودکشی عنوان می کند(26%) و بعد از آن مسایل اقتصادی را دومین دلیل انجام انتحار معرفی می کند.

در سال 1349 نیز بررسی ای بر روی 3627 مورد انجام می گیرد که در بین آنها 1415 نفر مرد و 2212 نفز زن بوده اند. که باز حکایت از غلبه زنان خودکش بر مردان خودکشی کننده دارد. دکتر "امان الله قرائی مقدم" با اشاره به تغییرات به وجود آمده درروند خودکشی ایرانیان طی سه دهه اخیرمعتقد است که نسبت خودکشی زنان و مردان نسبت به ده سال گذشته تغییرکرده است ، قبل از سال 1370 نسبت خودکشی زنان به مردان 5 به 2 بود اما در 10 سال گذشته نسبت خودکشی مردان به زنان 3 به 2 افزایش یافته است .

وی همچنین عامل خودکشی مردم ایران درسطح کلان را وجود "آنومی" یا نوعی بی هنجاری می خواند و پریشانی فکر، نابودی نظم منطقی فکری و دچار تشتت آرا بودن را که منجر به خودکشی افراد می شود از نتایج این بی هنجاری می داند.دکترعباس محمد اصل خودکشی را عملی تعمدی برای نابودی فرد می داند و آن را در سه سطح کلان ، میانه وخرد بررسی می کند. 1. سطح کلان :
 از سویی ضعف هنجارها و درهم ریختگی ارزشی و از سوی دیگر فقدان حمایت های مدنی از فردیت رو به رشد شخص،موجب بروز خودکشی می شود. 2. سطح میانه :
فقدان تناسب میان فردیت افراد با هنجارهای اجتماعی و تضاد نمادهای معرفتی الگوهای جدید با ذهنیت و باورهای افراد که به دلیل وجود مدیریت ناکار آمد در سطح جامعه به وجود می آید. 3. سطح خرد :
مجوع این عوامل موجب بروز یک کنش اعتراضی می شود که فرد طی آن تلاش در آسیب رساندن به خود یا جامعه را دارد . بر اساس گزارش مرکز امار ایران طی سال های 1382-1375 ، در گروه سنی 24-18 ساله در زنان و گروه سنی 34-25 ساله در مردان بالاترین تعداد اقدام به خودکشی دیده می شود .زنان بیشتر ازمردان اقدام به خودکشی می کنند ولی نرخ خودکشی ( منجر به فوت ) در مردان بیشتراست ؛ رقم بالا درخودکشی مردان به تفکیک استان دراستان تهران و درزنان مربوط به لرستان بوده است . ( سالنامه آماری کشور 1382 )
 
خانم حیدری درتحقیق خود اشاره دارد که شایع ترین روش خودکشی در مردان دارآویختگی ، استفاده ازمواد مخدر ، استفاده ازترکیب تریاک ودارو وسقوط از بلندی  و هم چنین دربین زنان خودسوزی ، استفاده از دارو وجود دارد و روش هایی دیگری همانند برق گرفتگی ، بریدگی با چاقو نیز وجود دارد. ایلام بیشترین آمار خودسوزی را در کشور دارد واستان های کرمانشاه ، همدان، لرستان ، کهگیلویه و بویر احمد و گلستان در رتبه ای بعدی قرار دارند . به طور نسبی اقدام به خودکشی در زنان نسبت به سال 1375 کاهش داشته ولی چشمگیر نبوده و به عکس نرخ اقدام به خودکشی مردان روندی رو به افزایش داشته است و ازاین تعداد اقدام به خودکشی ،مردان اغلب خودکشی کرده در حالی که فوت شدگان در زنان نسبت به اقدام به خودکشی کمتر است.

---

منابع 1. آرون ، ریمون. 1381.مراحل اساسی اندیشه در جامعه شناسی .باقر پرهام ( مترجم ). تهران :
انتشارات علمی و فرهنگی
2. استنگل ، اروین .1347. خودکشی و قصد خودکشی . حمید صاحب جمع (مترجم) .تهران : انتشارات اشرفی
3. استونز ،راب.1383.متفکران بزرگ جامعه شناسی. مهرداد  میردامادی (مترجم) .تهران : انتشارات مرکز.
4. اشنایدمن ، ادوین . 1378.  روانشناسی خودکشی: ذهن خودکشی گرا. مهرداد فیروزبخت     ( مترجم ). تهران : انتشارات رسا.
5. تایلر، استیو. 1376. جامعه شناسی خودکشی و علی موسی نژاد ( مترجم ) . تهران : انتشارات اصفهان
6. دورکیم، امیل. 1359. تقسیم کاراجتماعی .حسن حبیبی ( مترجم ). تهران : انتشارات قلم.
7.  دورکیم، امیل . 1378. خودکشی. نادر سالار زاده امیری ( مترجم ) تهران : انتشارات دانشگاه علامه طباطبایی .
8. رفیع پور ،فرامرز. 1378. آنومی یا آشفتگی اجتماعی . تهران : انتشارات سروش .
9. ستوده ،هدایت الله .1378.آسیب شناسی اجتماعی . تهران : آوای نور.
10. سلیمی ، علی و محمد داوری. 1380 . بررسی هایی در آسیب شناسی اجتماعی ایران. تهران: انتشارات آوای نور.
11. دکتر یحیی زاده ، حسین . 1393 .مددکاری اجتماعی ( مداخله در بحران ) ، انتشارات آوای نور