اختلالات اضطرابی ناشی از سوانح

اختلالات اضطرابی جزو شایع ترین اختلالات روانی است که نه فقط در کشور ما بلکه در تمامی جوامع وجود دارد. یکی از این اختلالات PTSD یا استرس حاد پس از حادثه است که در مورد افرادی که با یک سانحه رانندگی یا بلایای طبیعی روبه رو شده اند، رخ می دهد.

دکتر حمید یوسفی روان پزشک با بیان این مطلب به خراسان می گوید: افرادی که دچار این اختلال می شوند ۳ دسته علایم عمده دارند، دسته اول این علایم تحریک بیش از حد به هر نوع محرک، بی قراری شدید و اضطراب زیاد است. ممکن است از یک صدای در، یا ترمز خودرو، زنگ تلفن همراه یا هر سر و صدای دیگری به شدت عصبی و بی قرار شوند.

علاوه بر این یادآوری خاطره صحنه تصادف دسته دوم علایم مربوط به این اختلال است. کافی است فرد صحنه ای شبیه اتفاقی که رخ داده است را ببیند تا یک بار دیگر تمام خاطرات تلخ تصادف برای وی تکرار شود و به نوعی آن را دوباره تجربه کند. در این حالت فرد آنچه را فراموش کرده بود به خاطر می آورد و تمام خاطرات تلخ پیش چشمش زنده می شود. گاهی فرد در خواب به صورت مکرر حادثه رخ داده را می بیند یا کابوس می بیند و پس از بیدار شدن ممکن است علایم اضطرابی از خود نشان دهد. اما علامتی که تشخیص ابتلا را قطعی می کند. پرهیز از حضور در موقعیت های مشابه در طول زمان است. راننده ای را تصور کنید که تصادف سختی داشته و ماه ها پس از گذشت حادثه نمی تواند رانندگی کند.

گاهی فرد به محض سوار شدن به هر وسیله نقلیه ای دچار بی قراری و تحریک پذیری بیش از حد می شود زیرا در شرایط مشابه یاد خاطره تلخ تصادف می افتد. نکته این جاست که این علایم باید حداقل یک ماه در فرد وجود داشته باشد که تشخیص قطعی PTSD داده شود. همچنین این اختلال در تمام افرادی که درگیر یک سانحه رانندگی بوده اند، بروز پیدا نمی کند و علت بروز آن به متغیرهای محیطی و ویژگی های شخصیتی بستگی دارد.

بعضی افراد ممکن است صحنه های ناخوشایند را بهتر و شفاف تر از دیگران در ذهن خود ثبت کنند در صورتی که بعضی راحت تر می توانند با آن کنار بیایند و خاطرات تلخ را فراموش کنند. دکتر یوسفی ادامه می دهد: حتی تماشای یک صحنه تصادف ممکن است برای افرادی که زمینه اختلالات اضطرابی دارند، مشکل ساز شود و تحریک پذیری و بی قراری آن ها را افزایش دهد. این که بسیاری از شهروندان به تماشای صحنه تصادف می روند کار بسیار نادرستی است و توصیه اکید ما این است که فقط به هنگام ضرورت و برای کمک احتمالی به مصدومان می توان به صحنه تصادف نزدیک شد در غیر این صورت باید از نزدیک شدن به ویژه کودکان، زنان و سالمندان به صحنه تصادف جلوگیری کرد.