مهارت های اجتماعی و کارکرد های آن درزندگی

لازمه موفقیت هر فرد در جامعه داشتن مهارتهای اجتماعی متعدد در تعامل باسایرین می باشد. اما اینکه مهارتهای اجتماعی چیست، انواع آن چگونه است و چه کارکردهایی دارد مطلبی است که امروز در پرتال تخصصی مددکاری اجتماعی با آن آشنا خواهیم شد.

 تعاریف متعددی ازمهارت های اجتماعی توسط صاحب نظران مددکاری اجتماعی ،روانشناسی وسایررشته های یاورانه انجام شده است. بطور کلی می توان گفت مهارت هاي اجتماعي عامل مهمي در شكل دادن روابط، ‌بالا بردن كيفيت تعاملات اجتماعي و حتي سلامت روان افراد هستند. اين مهارت ها مي تواند به عنوان الگوي كامل رفتارهايي كه توسط يك فرد در روابط بين فردي نشان داده مي شود تعريف شود. از اين منظر رفتارهاي اجتماعي انطباقي يك ساختار پيچيده اي است كه ويژگي ها و خصيصه هاي بين فردي در سطح كلان (macro-envirment) را همانند عوامل زمينه اي در سطح خرد(micro-envirment) درگير مي كند.(تئدور و دیگران،2005). مهارت های اجتماعی از نظر کارکرد های اجتماعی در سه طبقه قرار می گیرند:

الف: مهارت های اجتماعی که رشد ارتباط اجتماعی را تسهیل می کنند: اکثریت افراد برقراری ارتباط با سایرین را یک هدف مطلوب و تجربه ای پاداش دهنده و یا به عبارتی یک رویداد تقویت کننده می دانند. این تعاملات شامل وعده ملاقات، داشتن هم صحبت و دوست صمیمی یا ملاقات افراد در مهمانی ها و سایر اجتماعات غیر رسمی است. تمام مهارت های اجتماعی که پیدایش یک ارتباط اجتماعی را تسهیل می کنند وجه مشترکی دارند. به طوری که مهارت های اجتماعی، جذابیت اجتماعی یا ارزش تقویتی فردی که آن را بروز می دهد را افزایش می دهند. چنین رفتارهای نه تنها دریچه ای به سوی ارتباط های تقویت کننده می گشاید بلکه این احتمال را که دیگران از هر فرصتی برای ارتباط با چنین فردی استفاده کنند، افزایش می دهد.

ب- مهارت های اجتماعی که دربافت بین فردی برای نیل به تقویت های غیر اجتماعی به کارمی روند: مهارت های اجتماعی در مواردی فرد را در جهت رسیدن به هدف مطلوبی که در اصل بین فردی نیست یاری می دهند. مثلاً مهارت های مصاحبه شغلی در یک بافت اجتماعی وجود دارد ( تعامل بین متقاضی و مصاحبه گر) ولی تقویت کننده ای که اکثر متقاضی ها در پی آن هستند، استخدام است و نه ایجاد یک رابطه. لذا مهارت های مصاحبه شغلی، نشان دهنده ترکیبی از رفتارهای اجتماعی است که فرد را به سوی یک تقویت کننده غیراجتماعی ولی مهم سوق دهد( انگلبرگ و اسجوبرگ، 2004).

ج- مهارت های اجتماعی که مانع از دست دادن تقویت های جاری می شوند: بر خلاف مهارت هایی که اصولاً ارزش تقویتی یک فرد را افزایش داده  واکنش گرایشی سایرین را تسهیل می کنند و نیز مهارت هایی که باعث دست یافتن فرد به اهداف مطلوب غیر اجتماعی  می شوند، توانایی های متعددی برای مقابله با رفتارهای نا معقول دیگران لازم است که جرأت امتناع چنین هدفی را تأمین می کند. در اینجا جرأت امتناع به آن توانایی هایی اطلاق می شود که یک نفر برای جلوگیری از سد و مانع شدن دیگران لازم دارد. این توانایی ها راه های اجتماعی مناسبی  برای ابراز احساسات، عدم توافق ها و یا درخواست برای تغییر رفنار غیر معمول دیگری فراهم می آوردند(میولین و همکاران،2005).


منبع: سولماز سلیمانی فرد 1386،مهارت هاي اجتماعي نوجوانان بي سرپرست در مراکز وخانواده،دانشگاه علوم بهزیستی و توان بخشی