زندان در لغت به معنی بندیخانه است، جایی که محکومان و تبهکاران را در آن نگه می دارند و حبس می کنند .

در یکی از تعاریف زندان به نقل از (( الطرق الحکمیه فی السیاسه اشرعیه )) آمده است : (( زندان و حبس شرعی ، زندانی کردن فرد در مکانی تنگ و محدود نیست ، بلکه تنها محدود کردن وی و جلوگیری از تصرفات وی آن گونه که خودش می خواهد است . حال این محدود کردن می تواند در خانه یا مسجدی باشد ، یا به صورت آنکه طلبکار مراقب و همراه وی باشد . به همین جهت پیامبر (ص) زندانی را اسیر می نامند . ))

در جوامع اولیه ، زندان چندان مفهومی نداشت و کمتر کسی به این مجازات محکوم می شد این امر نه تنها در گذشته دور در قرون وسطی هم به چشم می خورد . (( قدیمی ترین شواهد دال بر وجود زندان متعلق به متون آشوری قدیم است . در یک نامه 3 بازرگان آشوری از شریک خود می خواهند هیچ یک از کالاهای مورد نیاز خود را قاچاقی وارد نکند وبه کسی اشاره می کنند که به دلیل قاچاق کالاهای او توقیف شد و دربار اورا بازداشت و زندانی کرده است . در اینجا زندان آشکارا با حاکمیت محلی ، یعنی دربار در ارتباط است . ))

فورق بارد می نویسد : (( مجازات زندان در دنیای باستان اصولا ناشناخته بود با این حال زندان برای کسانی که تخفیفی در مجازات اعدامشان داده می شد یا آنانی که می بایست خسارت وارده را تادیه می کردند ، وجود داشت .))

زندانی کردن مجرمان به عنوان واکنش رسمی و متداول جامعه ، پیشینه چندان طولانی ندارد ، در گذشته های نه چندان دور سلب آزادی و محبوس کردن مجرمان در