در نوامبر سال 2008، هیاتی متشکل از 6 مقام رسمی از وزارتخانه های مختلف ایران از کشور کوبا دیدار کردند. از جمله اهداف این دیدار، تبادل دیدگاه ها با مقامات وزارت آموزش و پرورش کوبا، وزارت بهداشت، یونیسف و تیم فنی برنامه ملی Educate Your Child  به منظور آشنایی هیات ایرانی با الگوی آموزشی کشور کوبا در رابطه با پسران و دختران زیر 6 سال و همچنین آشنایی با نحوه اجرای برنامه فوق الذکر در سطح جوامع محلی در کوبا بود.

هدف دیگر دیدار هیات ایرانی، بازدید از مراکز نگهداری از کودکان در کشور کوبا بود.

یونیسف ایران حمایت مالی لازم برای برگزاری این سفر مطالعاتی را به عهده داشت و هماهنگی های لازم برای برگزاری این سفر توسط ایشان انجام شد.

بطور كلی رابطه مستقیمی بین توسعه اقتصادی اجتماعی كشورها و برنامه های رشد وتكامل كودكان وجوددارد.اما كشور كوبا ازاین قاعده تبعیت نمی كند! این كشور علی الرغم اینكه بیش ازنیم قرن است كه تحت تحریم آمریكا می باشد وشرایط اقتصادی نامناسبی دارد اما ازنظر میزان پوشش دهی برنامه های مراقبتی کودکان زیر 6 سال به  99/5% می رسد! یعنی همانند كشورهای توسعه یافته و تراز اول جهان .

همچنین نرخ مرگ ومیر كودكان زیر 5 سال در این كشور كمتر از6مرگ در1000 تولدزنده می باشد. مقایسه این دوعدد با شرایط كشورمان شاید برایتان جالب باشد . نرخ كودكان تحت پوشش برنامه های آموزشی كودكان زیر پنج سال در ایران حدود 20 درصد ونرخ مرگ ومیر كودكان زیرپنج سال 22.5 درهزارتولدزنده است. نگارنده یاداشت دراین سفر بعنوان مدیركل دفتركودكان ونوجوانان سازمان بهزیستی كشور حضور داشته است.آنچه در ادامه می آید گزارش مشاهدات ‏، ‏‏مستندات جمع آوری شده ودرس آموخته ای این سفرمطالعاتی می باشد.

در کوبا آموزش پیش دبستانی اولین نظام فرعی آموزشی است که برای کودکان زیر 6 سال طراحی شده است – یعنی از زمان تولد آنان تا هنگام ورود آنان به دبستان. این برنامه با هدف عملی تر شدن اجرای آن از دو راه صورت می گیرد: از راه شیوه نهادی (مهد کودک ها و مراکز پیش دبستانی)؛ و از راه شیوه غیر نهادی (برنامه Educate Your Child). هر دو شیوه فوق هدف واحدی را دنبال می کنند که عبارتست از تحقق بیشترین میزان رشد همه جانبه برای دختران و پسران در سنین قبل از مدرسه.

مراکز فوق الذکر از سال اول زندگی کودک از وی مراقبت می کنند. برنامه Educate Your Child نیز از زمان تولد کودک از وی مراقبت می کند. این مراقبت از راه انجام ویزیت های منظم و دوره ای توسط پزشک خانواده و ارزیابی میزان رشد و تکامل کودکان صورت می گیرد. علاوه بر این، مادران و خانواده ها در زمینه موضوعاتی همچون تغذیه، ایمن سازی، نظافت، راههای تعامل با کودکان یا دیگران اقدامات آموزشی جهت کمک به رشد و تکامل کودک خود راهنمایی می شوند.

مادران در انجام این کار مشکلی ندارند زیرا پس از تولد کودک خود می توانند از یک سال مرخصی با حقوق استفاده کنند .همچنین مرخصی زایمان برای پدران نیزپیش بینی شده است.

در کوبا دختران دبیرستانی می توانند در دوره های آموزشی 3 ساله شرکت کرده و پس از آن به عنوان مربی مهد کودک مشغول به کار شوند. راه دیگر برای علاقمندان به این حرفه آنست که پس از اتمام دبیرستان به تحصیل در دوره کارشناسی آموزش پیش دبستانی بپردازند.

زمانی که علاقمندان کار خود در مهد کودک را آغاز کنند می توانند دوره های آموزشی مرتبط یا دوره های طراحی شده جهت ارتقاء مهارتهای مرتبط با این حرفه را بگذرانند یا حتی تا مقطع کارشناسی ارشد این رشته را نزد استادان علوم آموزشی در استانهای مختلف ادامه دهند.

فعالیتهای روش شناختی انجام شده در مهد کودک ها راه دیگری برای آموزش سیستماتیک کارکنان جهت انجام کار آموزشی با کارکنان است. این برنامه های آموزشی تحت نظارت مدیریت مهد کودک ها و معاونین آنها به طور یکهفته در میان برگزار می شود و در آن جنبه های روش شناختی کار با کودکان مورد بررسی قرار می گیرد.

بطور مثال، در هفته های اول و سوم جلسات جمعی برگزار می شود و در هفته های دوم و چهارم جنبه های روش شناختی مورد بررسی قرار می گیرد. این فعالیتها در قالب آماده سازی فردی، آماده سازی روزانه کارکنان مسئول گروه ها، جلسات روش شناختی، فعالیتهای نمایشی، فعالیتهای انجام شده در فضای باز، کارگاههای روش شناختی و آموزش در رابطه با موضوعات مربوط به رشد و تکامل کودکان انجام می گیرد.

همچنین کارکنان برای بازدیدهای ماهانه ای که توسط مسئولان در رابطه با آموزش مباحث روش شناختی در سطوح مختلف (شهری، استانی و کشوری) انجام می گیرد آموزش داده می شوند.

در این كشور دولت منابعی را جهت تامین وسایل و اقلام مورد نیاز مهد کودکها و برنامه Educate Your Child اختصاص می دهد. این وسایل (بطور مثال مداد شمعی، خمیر بازی، آب رنگ، قلم مو، مداد، قیچی، کتاب تمرین و غیره) چند ماه پیش از آغاز سال تحصیلی در ماه سپتامبر در اختیار مهد کودکها قرار می گیرند تا هر کودک به هنگام آغاز حضورش در مهد کودک امکان برخورداری از آنها را داشته باشد. مواد دیگری نیز توسط کارکنان مهد کودک ها با استفاده از مواد یکبار مصرف تولید می شود تا کودکان بتوانند در فعالیتهای خود از آنان استفاده کنند...