در حال حاضر سازمان بهزیستی کشور به منظور نگهداری و تربیت کودکان و نوجوانان بی سرپرست و بدسرپرست ( فاقد سرپرست مؤثر و با صلاحیت) ، با توجه به الگوی زندگی در محیط خانواده موارد زیر را به اجرا گذاشته است.

1 – مراقبت و پرورش در خانواده:

مراقبت در خانواده یا نزد بستگان و خانواده های داوطلب با صلاحیت، با هدف استمرار زندگی کودک در يك خانواده صورت می پذیرد. اولویت اول در پذيرش فرزندان تداوم زندگی کودک در خانواده خود است  که شامل انتقال فرزند به خانواده (مادر، پدر بزرگ ، مادر بزرگ)  مي شود در مرحله بعدي  تداوم زندگی کودک در خانواده جایگزین مطرح  مي شود. كه به صورت الف) فرزند خواندگي و ب) خانواده امين است.

الف)فرزند خواندگی

اگر کودک دارای هیچ خانواده یا بستگانی نباشد یا موفق به شناسایی آنها نشویم، گزینه فرزند خواندگی مطرح می شود. هر زن  و شوهر مقیم ایران می توانند با توافق یکدیگر طفلی را با تصویب دادگاه حمایت خانواده و طبق مقررات و قانون، سرپرستی نمایند. در شناسنامه طفل نام سجلی زوجین صادر خواهد شد ولی به هر حال از موجبات ارث نخواهد بود. در واقع فرزند خواندگی عبارت است از سپردن حضانت کودک به فرد یا خانواده ای که هیچگونه رابطه سببی و نسبی با کودک ندارد.
کودکانی را می توان به عنوان فرزند خوانده تحویل نمود که کلیه تلاشها و کوششهای حرفه ای جهت شناسایی والدین و بازگشت کودک نزد آنان یا دیگر بستگان مؤثر واقع نگردیده باشد.

ب)خانواده امین

 کودکان مقیم خانه های کودکان و نوجوانان  با بررسی کارشناسی فاقد سرپرست مؤثر تشخیص داده می شوند، می توانند با رعایت ضوابط سازمان و اخذ حکم امین موقت و با نظارت مستمر جهت مراقبت و زندگی در خانواده با صلاحیت انتقال یابند. فرزندان فاقد سرپرست مؤثر فرزندانی هستند که دارای خانواده یا بستگانی هستند که یا در دسترس نیستند و یا مسئولیت کودکان  نوجوانان  را  نمی پذیرند، بنابراین چون زیستن و بودن در محیط طبیعی خانواده بهترین نوع رشد و تکامل است به شکل حقوقی خاص دارای امین موقت می شوند. در شرایط فوق پدر و مادر خوانده به عنوان امین موقت انتخاب گردیده و طفل از نام و نام خانوادگی اصلی خویش استفاده می نماید. آنها فقط وظیفه نگهداری و سرپرستی طفل را تا هنگامی دادستان تشخیص دهد و تا رسیدن طفل به سن قانونی عهده دار می شوند.