تاریخچه فقر-در اواخر قرن 20 دو محقق به نامهای بوث و روانتری به صورت علمی به بررسی فقر پرداختند و بوث شیوع فقر را در دو شهر انگلستان سنجید و معیار سنجش خود را درامد افراد قرار داد سپس روانتر  به عملکرد بوث و نحوه سنجش او انتقاد کرد سپس شخصی  به نام تانسند روی کار امد و مفهوم قابلیتها در فقر را مطرح کرد و همچنین انتقاد شدیدی بر دو شخص پیشین که معیار خود را فقر مطلق در نظر گرفته بودند داشت و تانسند مفهوم ففر نسبی را مطرح کرد.

رویکردهای جدید فقر:

رفاه مثبت(انتونی گیدنز):1.انتقاد به رفاه نسبی 2.تاکید به حضور و نقش مردم در فعالیت های اقتصادی 3.نباید افراد فقط دریافت کننده مفعل خدمات باشند.

فقر قابلیتی(امارتیاسن): 1.انتقاد بر رویکرد درامدی فقر(فقر مطلق و نسبی) 2.مفهوم اصلی بحث امارتیاسن functioning بود 3. فقی کسی است که توانایی حضور و مشارکت را ندارد 4.فقیر کسی است که capacity را ندارد 5. فقیر کسی است که حق اتخاب و ازادی و مشارکت و... ندارد.

انواع فقر:

از لحاض زمان:

فقر موقتی:ناشی از یک حادثه است.
فقر دایمی:قابلیت انتقال میان نسل ها را دارد.

از لحاظ وسعت:
فقر موردی:منطقه خاصی را در بر میگیرد.
فقر فراگیر:منتطقه وسیعی را در بر میگیرد.

از لحاظ کیفیت:
فقر مادی
فقر معنوی

سایر جهات:
فقر مطلق:ناتوانی مطلق در تامیین نیازهای ضروری
فقر نسبی:فقری که ناشی الز طبقه بندی بر اساس خط فقر است.
فقر شرم اور:ناشی از بد نامی است.
شاخص‏های اندازه‏گیری فقر

خط فقر

راوالیون‏معتقد است که در سنجش فقر عمدتا فرض می‏شود که سطح از پیش تعیین‏ شده‏ای از سطح زندگی به نام خط فقر وجود دارد که در صورت دستیابی به آن کسی فقیر محسوب نخواهد شد.
وی خط فقر را به صورت مخارجی که یک فرد در یک زمان و مکان معین برای‏ دسترسی به یک سطح رفاه مرجع متحمل می‏شود،تعریف می‏کند و افرادی که به این‏ سطح رفاه دسترسی ندارند،فقیر و کسانی که به این سطح دسترسی دارند،غیر فقیر تلقی‏ می‏شوند. اندازه‏گیری فقر‏

در بررسی فقر،پس از بحث شناسایی که مستلزم شناخت خط فقر بود به تجمیع‏ پرداخته می‏شود.یافتن خط فقر و مشخص نمودن تعداد فقرا در جامعه به تنهایی کافی‏ نیست،زیرا به ازای خط فقر و تعداد فقرا در جامعه شدت فقر می‏تواند متفاوت باشد دلیل‏ این امر این است که مؤلفه‏هایی مانند میزان نابرابری در توزیع درآمد بین فقرا،متوسط درآمد آن‏ها و فاصله درآمدشان تا خط فقر بر میزان شدت فقر تأثیر گذار هستند و تغییر در هریک می‏تواند باعث تغییر در میزان شدت فقر گردد.بنابراین نیاز به تابع تجمیع کننده‏ای‏ داریم که شاخصی از فقر کل جمعیت بدهد.

شاخص شکاف درآمدی فقر

این شاخص برای بیان شدت یا عمق فقر مورد استفاده قرار می‏گیرد و براساس تفاوت‏ درآمد فرد یا خانوار فقیر از خط فقر تعیین می‏شود شاخص نسبت افراد فقیر

برای ترسیم شرایط واقعی خانوارهای فقیر،خط فقر به تنهایی کافی نیست و برای‏ بررسی شدت و شکاف فقر از شاخص‏های دیگر مرتبط با آن استفاده می‏شود.یکی از شاخص‏های مهم که در این زمینه مورد استفاده قرار می‏کیرد،شاخص نسبت افراد فقیر یا شاخص نسبت سرشمار فقر می‏باشد که در تحقق حاضر از این شاخص استفاده شده است. شاخص نسبت سرشمار فقر که از ساده‏ترین روش‏های اندازه‏گیری فقر است و به صورت‏ نسبت تعداد افراد فقیر به تعداد کل افراد جامعه تعریف می‏شود.

فقر نسبی ارتباط شدیدی با توزیع درآمد درون جامعه دارد لذا شاخص‏های نابرابری‏ توزیع درآمد می‏توانند معیار خوبی برای این پدیده محسوب شوند .

انتقاد بر خط فقر:

1.غیر واقعی بودن ان.
2.غیر قابل قبول بودن ان.
3.دست کم گرفتن ان.
4.معیار ان که حداقل انرژی  را برای انسان در نظر گرفته.
5.اسودگی کاذب برای سیاستگذاران اجتماعی و اقتصادی ایجاد میکند.

دلایل سنجش فقر:

1.شناسایی افراد فقیر جهت سیاست گذاریهای مناسب.
2.پایش و ارزشیابی مداخلات مرتبط.
3.ارزشیابی موسسات مرتبط با فقر.

---

منابع:
    - فصلنامه علمی‏ پژوهشی رفاه اجتماعی
-    خیاطی ظهیری،سپیده(1385؛بررسی فقر در ایران،پایان‏ نامه کارشناسی ارشد، تهران:دانشگاه الزهراء.تهران:کویر.
-    زنوز،بهروز هادی،(1384)؛فقر و نابرابری درآمد در ایران‏"،فصلنامه علمی‏ پژوهشی رفاه اجتماعی،ش 17،صص 165-206.
-    خداداد کاشی، فرهاد و باقری، فریده، (1384). نحوه توزیع فقر در ایران. فصلنامه پژوهش‌های اقتصاد ایران، شماره 22
-   علیخواه، فردین. (1382)، علل و عوامل قانون‌گریزی، نشریه انتخاب. شهریور 1382
-   رئیس دانا، فریبرز. (1380)، بررسی‌هایی در آسیب‌شناسی اجتماعی در ایران، دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی. تهران.
-   رئیس‌دانا، فریبرز و دیگران. (1379)، فقر در ایران، دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی. تهران.
-   ممتاز، فریده. (1381)، انحرافات اجتماعی، شرکت سهامی انتشار. چاپ اول. تهران.