سرمایه اجتماعی واژه‌ای است که در سال‌های اخیر وارد حوزه علوم اجتماعی و اقتصادی شده و از این منظر دریچه تازه‌ای را در تحلیل و علت‌یابی مسائل اجتماعی و اقتصادی گشوده است.

سرمایه‌ اجتماعی عبارت است از ارتباطات و شبکه‌های اجتماعی‌ای که می‌توانند حس همکاری و اطمینان را در میان افراد یک جامعه پدید آورند. در این میان نباید از نقش نهادهای مدنی و دمکراتیک و نیز نقش دولت در گشودن چنین فضاهایی غافل شد. به هر روی، امروز بر جامعه‌شناسان ثابت شده که یکی از ابعاد مهم هر توسعه‌ای توجه به سرمایه‌های اجتماعی است. از این‌رو سرمایه‌اجتماعی، یکی از مهمترین شاخصه‌های رشد و توسعه هر جامعه‌ای به شمار می‌آید.

مفهوم سرمایه اجتماعی را به طور كلی می توان منابعی تعریف كرد كه میراث روابط اجتماعی اند و كنش جمعی را تسهیل می كنند.  این منابع كه از طریق اجتماعی شدن حاصل می شوند در برگیرنده اعتماد، هنجارهای مشاركتی و شبكه هایی از پیوندهای اجتماعی است كه موجب گرد آمدن افراد به صورتی منسجم و با ثبات در داخل گروه به منظور تأمین هدفی مشترك می گردد.

در اینجا لازم است توضیحی اجمالی در مورد هر یک از این منابع كه از طریق اجتماعی شدن حاصل می شوند، بیان گردد.

1-    اعتماد

اعتماد به منزله داشتن حسن ظن به دیگران در روابط بینابین است.                                                     انواع اعتماد                اعتماد بین فردی                                                      اعتماد نهادی                                            اعتماد اجتماعی یا تعمیم یافته 

اعتماد بین فردی ، شامل اعتماد به افراد خانواده ، خویشان، دوستان و همكاران می شود كه تحت عناوین گوناگون ، اعتماد خاص گرایانه و اعتماد شخصی نامیده می شود . اعتماد اجتماعی یا تعمیم یافته ، اعتماد به بیگانگان یا افراد كمتر آشنای اجتماع را شامل می شود و اعتماد نهادی یا اعتماد به سازمان ها و نهادها و گروهها در حوزه حكومت را شامل می شود. 2-    هنجارها

هنجارها، شیوه های رفتاری متقابلی هستند كه در گروه یا جامعه متداول است و فرد در جریان زندگی خود، آنها را می آموزد و به كار می بندد و نیز انتظار دارد كه دیگر افراد گروه یا جامعه نیز آن را انجام دهند.

معمولا برای سنجش هنجارهای اجتماعی سه شاخص همیاری و حمایت اجتماعی و انسجام اجتماعی در نظر گرفته می شود.

-    همیاری به احساس درونی افراد، جهت كمك به دیگران، اشاره دارد.
- حمایت اجتماعی، حمایت افراد از یكدیگر در زمان نیازمندی است و به صورت های حمایت اقتصادی و عاطفی مطرح است.
- انسجام اجتماعی، توافق جمعی میان اعضای یك جامعه است كه حاصل پذیرش و درونی كردن نظام ارزشی و هنجاری یك جامعه و وجود تعلق جمعی (احساس ما كردن) و تراكمی از وجود تعامل در میان افراد آن جامعه است. 3-    شبكه های اجتماعی

شبكه به انواع ارتباط هایی اطلاق می شود كه بر اثر روابط شخصی شركت كنندگان برقرار شده است. و ناظر بر ساخت روابط اجتماعی است.
اندازه و وسعت شبكه با مشاركت رسمی (عضویت افراد در گروههای رسمی) و غیررسمی (مذهبی و خیریه ای) سنجیده می شود. همچنین روابط اجتماعی از دیگر شاخص های مورد استفاده برای سنجش شكبه های اجتماعی است بنابراین برای سنجش شبكه های اجتماعی از دو شاخص مشاركت و رو ابط اجتماعی استفاده می¬شود.  مشاركت به معنای شركت فعالانه افراد در حیات سیاسی، اقتصادی، فرهنگی و به طور كلی در تمامی ابعاد حیات است. و شامل مشاركت رسمی و غیررسمی می شود. مشاركت رسمی از انواع مهم مشاركت محسوب می شود و انواع انجمن ها و سازمان¬های غیردولتی از عرصه¬های آن هستند. منظور از مشاركت رسمی، شركت و همكاری و برقراری ارتباط با نهادها و سازمان¬های غیردولتی، در قالب عضویت، همكاری در فعالیت¬ها و پذیرش مسؤولیت اجرایی و كمك مالی می باشد.

از دیگر منابع ایجاد سرمایه ی اجتماعی می توان به موارد ذیل اشاره کرد:

1-    اجتماعات بسته همچون خانواده، گروه هاى خویشاوندى، گروه هاى دوستى.
2-     ایدئولوژى و نظامهاى عقیدتى همچون مذهب، باورها و اعتقادات فرهنگى.
3-    انجمن ها و شبكه هاى ارتباطى خودجوش و مردمى.
4-     نهادهاوسازمانهاى رسمى همچون مدرسه، دانشگاه، سازمانهاى تجارى و تبلیغى و اطلاع رسانى