پدیده کودکان خیابانی یکی از مسایل پیش روی مددکاران اجتماعی می باشد. سیاست گذاران اجتماعی زمانی می توانند برنامه های اثربخشی برای این گروه ازکودکان پیش بینی کنند،که به شناخت درستی ازابعاد مختلف این پدیده دست پیدا کنند.درقسمت اول این یاداشت تعاریفی ازکودکان کار و خیابان و نحوه پیدایش ایشان ارایه شد. درقسمت دوم این یاداشت به مشكلات پیش بینی شده برای كودكان خیابانی می پردازیم.

1-    مشكلات اجتماعی:

<>    فقر و بی سوادی: كودكان خیابانی با خطر از دست دادن امكانات اساسی هم چون بهداشت و آموزش برای برخورداری از یك زندگی سالم روبرو هستند.
<>    تبعیض و فقدان منابع قابل دسترسی: برنامه ریزان اجتماعی هنگام برنامه ریزی و طراحی برنامه ها، نیازها و مشكلاتی نظیر وضعیت اشتغال كودكان خیابانی را در نظر نمی گیرند و برنامه های مداخله ای مناسبی برای تسهیل دسترسی آنها به خدمات اجتماعی طراحی نمی كنند.
<>    خشونت محیطی: خیابان محیطی ناایمن است كه احتمال سوء‌ استفاده و آزار كودك در آن بالاست.
<>    برچسب خوردن: جامعه معمولا به كودكان خیابانی به عنوان كودكان دشواری می نگرد كه عامل بروز مشكلات بسیاری در سطح جامعه اند. اغلب مردم گمان می كنند كودكان خیابانی افرادی غیر قابل كنترل و خشن اند كه به سوء مصرف مواد و یا فروش مواد مخدر می پردازند، ‌پایبند مسائل اخلاقی نبوده و تمام توانایی خود را برای عشق ورزی و مهربانی از دست داده و گرایشات شورش گرانه دارند. در نتیجه نسبت به وضعیت رقت بار این گروه از كودكان احساس همدلی نمی كنند و همین نگرش منفی می تواند موجب عدم توجه و حقوق و حمایت از این كودكان درجامعه شود.

2-    مشكلات جسمی:

<>    عدم تغذیه مناسب: با این كه بعضی از كودكان خیابانی قادر به تامین غذای كافی برای خوردن هستند، اما از رژیم غذایی مناسب برخوردار نبوده و همین امر منجر به سوء تغذیه، ‌كم خونی و كمبود ویتامین در آنها می گردد.
<>    جراحات: نظیر جراحت های ارادی شامل( جراحت های ناشی از خودزنی در مواقع مستی و یا افسردگی) و یا جراحت های ناخواسته مثل استفاده از ابزاری كه برای بزرگسالان طراحی شده است.
<>    مشكلات جنسی و بهداشت باروری:‌ با آنكه مشكلات جنسی وعدم رعایت بهداشت باروری، ‌پسران و دختران خیابانی را تحت تاثیر قرار می دهد اما دختران خیابانی در برابر آزار جسمی و جنسی و سوء ‌استفاده آسیب پذیرترند. مشكلات بهداشت جنسی و باروری ناخواسته شامل بیماری های منتقله از طریق جنسی نظیر ایدز و بیماری های مقاربتی، ‌حاملگی های ناخواسته وسقط جنین ناایمن می باشد.
<>    مشكلات بهداشتی: بیماری هایی نظیر سل، ‌مشكلات پوستی، ‌دهان و دندان و بیماری های انگلی كه در صورت وجود تسهیلات درمانی به سادگی قابل درمان است، ‌میان كودكان خیابانی شایع است.

3-    مشكلات روانی:

<>    گذشته پرفشار: بسیاری از موقعیت ها و حوادثی كه موجب رانده شدن این كودكان به خیابان می شود( فجایع طبیعی و غیر طبیعی، سوء ‌استفاده و بهره كشی، ‌تعارضات خانوادگی و غیره) تاثیرات مداومی بر زندگی آنها خواهد داشت و موجب می شود كودكی كه بر اثر تعارضات و مشكلات خانوادگی به خیابان روی آورده است تا سال های متمادی از حمایت مادی و معنوی والدین خود محروم بماند تا جایی كه حتی در بزرگسالی و پس از اینكه دارای فرزند شد، خود و فرزندش نیز از حمایت نسل قبلی بی بهره خواهند ماند و همین امر اثر زیادی در شرایط زندگی آنان می گذارد.
<>    سبك زندگی موقتی( خانه به دوشی): ‌كودكان خیابانی در برخی مناطق، ‌غالبا از یك منطقه شهری به منطقه دیگر و یا از شهری به شهر دیگر در حال مهاجرت اند. این مهاجرت گاه بر حسب میل و گاه اجباری( برای پنهان شدن از دست پلیس و غیره) صورت می گیرد. همین سبك زندگی منجر به بروز مشكلاتی نظیر انزوای اجتماعی، تنهایی و اختلال در ایجاد دلبستگی های عاطفی نسبت به افراد خاص می گردد.
<>    بهداشت روانی: كودكان خیابان كه فشارهای روانی بسیاری را تجربه می كنند در مقابل ابتلا به اختلالات روانی و یادگیری آسیب پذیرترند و این درحالی است كه آنها مراقبت وحمایت لازم روانی را دریافت نمی دارند.
<>    سوء مصرف مواد: ‌بسیاری از كودكان خیابانی به مصرف مواد مخدر و روان گردان روی می آورند و همین رویكرد منجر به مصرف بیش از حد مواد، ‌افزایش احتمالی بروز حوادث ناشی از مصرف مواد، خشونت، ‌حاملگی ناخواسته و برقراری ارتباط جنسی ناایمن می گردد.

مقابله با پدیده كودكان كار و خیابان:

روش های متفاوتی در زمینه مقابله با پدیده  کودکان کار و خیابان وجود دارد که می توان آنها را در دو دسته طبقه بندی کرد: پیشگیری و درمان. یکی از راههای مهم در زمینه مقابله با پدیده کودکان کار و خیابان پیشگیری از این پدیده در وهله اول است، لازم است که حمایت مناسب از کودکان وخانواده هایشان بشود و مطالعات انجام شده در کشور برزیل در زمینه کودکان خیابانی نشان داده شده است که کودکانی که در فقر مطلق به سر می برند، بیشترین  احتمال را برای تبدیل شدن به کودکان خیابانی دارند، به همین دلیل لازم است که تا با کمک و حمایت از کودک و خانواده ی وی و تامین زمینه های معاش مناسب برای آنها ازکار کودکان حتی المقدر جلوگیری شود. باید روش هایی دنبال شود که اتکای خانواده به کار کودک کم شود. ازجمله این روشها برنامه هایی برای عرضه خدمات مالی نظیر وام به خانواده های چنین کودکانی است تا بتوانند با استفاده از این وام ها یک کار درآمدزا را آغاز کنند، همچنین برنامه های آموزشی برای ارتقای سطح دانش ومهارتهای حرفه ای این خانواده ها می تواند موثر باشد. دیگر را هکار، درمانی می باشد که می تواند آن را در سه گروه طبقه بندی کرد:  اصلاحی، بازپرورری، امدادی. در دو راهکار اول کودکان خیابانی به عنوان مزاحمان اجتماعی نگریسته می شوند که باید از خیابان جمع آوری شوند و دور از اتکای عمومی و در نهادها و مراکز و اردوگاهها نگهداری شوند، و به همین دلیل است که این گروه با نام راهکارهای نهادی هم شناخته می شوند.

در راه کارامدادی تاکید بر رفتن بیرونیها به خیابان و محل کار کودکان، و احترام به استقلال و گوش دادن به آراء آنها می باشد. در این راهکار توجه خاصی به توانمند سازی کودکان شده است. در این راهکار سه اصل رعایت می شود: 1- گوش دادن 2- توجه کردن 3- احترام گذاشتن. این راهکار که عمدتا" از آمریکای لاتین نشات گرفته است برمبنای زیر استوار شده است.

آموزشگران خیابانی به خیابان و میان کودکان می روند و با آنها دوست می شوند، آنها در خیابان با کودکان خدماتی نظیر کمک های اولیه وبهداشتی ارائه می کنند. این پروژه ها با تعداد زیادی از کودکان خیابانی کار می کنند به این جهت این راهکار با عنوان غیر نهادی نام گذاری شده است. زیرا آنها خود را از مراکز سنتی نظیر اردوگاهها و پرورشگاهها متمایز می دانند و به آراء و عقاید کودکان احترام می گذارند.

براساس آنچه گفته شد اخیرا" سازمان های خدمات رسان به اقدامات( خدمات رسانی در خیابان ها) در حال افزایش است. این نوع اقدامات هم از لحاظ اقتصادی مقرون به صرفه بوده است. ازجمله این اقدامات راه اندازی« تیم های مددکاران خیابانی» و گسترش دادن خدمات به سطح خیابان هاست. در این روش مددکاران با آن دسته از کودکان خیابانی که هم اکنون در سطح خیابان ها هستند تماس برقرار می نمایند، بدون آنکه جهت هدایت آنها به مراکز و موسسات تلاش کنند. در این صورت سازمان ها قادر خواهند بود خدمات زیادی به کودکان خیابانی ارائه نموده از در غلطیدن آنها به دامان بسیاری از آسیب های اجتماعی جلوگیری نمایند. این کار باعث می شود علی رغم محدودیت امکانات، بودجه و نیروی انسانی جمعیت تحت پوشش گسترش چشمگیری پیدا کند. از جمله خدماتی که می توان ارائه نمود عبارتند از:

خدمات پزشکی، کاریابی، مشاوره( حقوقی و روانشناختی) در اختیار گذاشتن ابزار کار، آشنا ساختن کودکان خیابانی با سازمان هایی را که می توانند به نوعی به وی خدمت کنند، سرکشی مداوم وحمایت های مختلف نام برد.