حوادث و بلایا به دغدغه‌ای جهانی تبدیل شده است و در سراسر جهان رخ می‌دهند. نگاهی به تاریخچه پیدایش زندگی بشر از آغاز تاکنون نمایانگر مسیری پر از وقوع حوادث و بلایا بوده است و با وجود پیشرفتهای مختلفی که بشر در حوزه‌های گوناگون به دست آورده است،

همچنان هراس از وقوع چنین حوادثی جزء لاینفک زندگی وی محسوب می‌شود. حوادثی همچون سیل، زلزله، سونامی، آتش‌سوزی و ... همواره دغدغه ذهن بشری بوده و تلفات و صدمات بیشماری را به حوزه‌های گوناگون زندگی جوامع وارد نموده است و چه بسیار افرادی که در اثر این حوادث جان خود یا عزیزانشان را از دست داده و یا دچار مشکلات متعددی شده‌اند. قهر و خشم طبیعت همچنان پابرجاست و این انسان است که به طرق گوناگون در تلاش بوده است تا آسیب‌پذیریها خود و جوامع را در گذر زمان کاهش داده و پس از حوادث و بلایا بازگشت کارآمدی به زندگی داشته باشد. با این حال هنوز موضوع حوادث و بلایا، یکی از مهمترین دغدغه‌های وی به شمار می‌آید.

یکی از مهمترین راههای کمک به مردم پس از حوادث و بلایا، حمایتهای اجتماعی وروانی است. به طوریکه شواهد و مستندات علمی مختلف نشان می‌دهد که یکی از مهمترین عواملی که پس از وقوع حوادث و بلایا به بازگشت مردم به زندگی عادی کمک می‌کند، حمایتهای اجتماعی است.

حمایت های اجتماعی در حوادث و بلایای طبیعی:

تعریف حمایت اجتماعی توسط نهادهای فعال در این زمینه متفاوت است. اما مفهوم اساسی حمایت اجتماعی توانمندسازی گروه های آسیب پذیر به منظور جلوگیری، كاهش و یا مواجهه با ریسك است. لازم به تاكید است كه حمایت اجتماعی می تواند گروه های غیرفقیر و فقیر آسیب پذیر را خصوصأ در حوادث غیر مترقبه پوشش دهد. حمایت اجتماعی در حوادث طبیعی مجموعه ای از سیاست ها و برنامه-های طراحی شده قبل، حین و بعد از حوادث جهت كاهش  آسیب پذیری ازطریق، كاهش در معرض ریسك قرار گرفتن افراد از طریق توانمند سازی گروه ها و مناطق در معرض آسیب در مراقبت و حمایت خود و تقویت ظرفیت آنها در برابر مخاطرات و اختلالات ناشی از حوادث طبیعی می باشد.

توان یک جامعه برای تسریع فرآیند بازتوانی با تلاش های آن در دوره پیش از حادثه از طریق فعالیت های کاهش اثر، آمادگی و نیز ظرفیت سازی، آغاز می گردد. این تلاش ها علاوه بر ایجاد شرایط اجتماعی مقاوم، منجر به افزایش توانمندی جامعه در تاب آوری، پاسخ و بازتوانی پس از حادثه می گردد. اخذ تصمیمات به موقع در پاسخ  به تاثیرات حادثه توسط جامعه، زمان و هزینه اقدامات  بازیابی  را به طور معنی داری کاهش می دهد.

در این راستا سازمان جوانان جمعیت هلال احمر از سال 1390 به منظور پیشگیری و كاهش اثرات ناشی از حوادث طبیعی در سه سطح برنامه های جامعی را در دستور كار خود قرار داده است و  با مشاركت  سازمان ها و نهادهای ذیربط از جمله انجمن مددكاران اجتماعی ایران با انعقاد تفاهم  نامه برنامه های مشتركی را در دستور كار خود به شرح ذیل انجام داده است كه در ذیل به آن اشاره می شود.

1-    پیشگیری
2-    مداخله
3-    بازتوانی

---

روند مداخلات اجتماع محور به منظور پیشگیری و كاهش اثرات ناشی از حوادث طبیعی در سازمان جوانان جمعیت هلال احمر بخش اول
كبری محمدی مسئول كارگروه حوادث طبیعی در انجمن مددكاران اجتماعی ایران