به گزارش خبرنگار پرتال تخصصی مددکاری اجتماعی ایران روزنامه شهروند مصاحبه ای را در تاریخ 25 بهمن 1394 با جناب آقای سید محمد حسین جوادی دکترای تخصصی مددکاری ‌اجتماعی درباره مقوله مبارزه با اعتیاد ؛ انجام داده که آنرا در ادامه خواهیم دید. - احتمالا 60 سال پیش که نخستین قانون منع کشت خشخاش و جلوگیری از مصرف غیرطبیعی تریاک از تصویب مجلس ایران گذشت، کمتر کسی گمان می‌برده که پدیده اعتیاد در روزگار ما چنین جریانی از نظر کمی و کیفی داشته‌باشد به‌طوری‌که درحال‌حاضر بیش از 300 نوع ماده مخدر صنعتی شناسایی شده و تعداد معتادان ایران نیز از مرز دو میلیون و 300هزار نفر عبور کرده است. هرچند پدیده اعتیاد در ایران معضلی نوظهور نیست و در روزگاران کهن هم ضرب‌شست خود را به ایرانیان نشان داده‌است.

شاید در گذشته معضل اعتیاد برای برخی آشنا بود ولی در روزگار ما بدون شک شمار زیادی از شهروندان ایرانی با پدیده اعتیاد و پیامدهای آن روبه‌رو شده‌اند.

زندان‌های ایران مملو از زندانیان موادمخدر است و آمارها نشان می‌دهد که 60 درصد زندانیان کشورمان مرتبط به موادمخدر و جرایم وابسته به آن هستند.

سن شروع اعتیاد کاهش یافته و از جوانی به‌سمت نوجوانی و کودکی متمایل شده است. زنان نیز در این بین از گزند اعتیاد درامان نبوده‌اند و نسبت جمعیتی زنان از کل سوءمصرف‌کنندگان موادمخدر و روانگردان‌ها از 5/3 درصد در سال 1386 به نزدیک 10درصد در سال 1390 رسیده است.

ما در دوره‌ای زندگی می‌کنیم که شاهد پیوند میان‌زنجیره‌ای از مشکلات اجتماعی با یکدیگر هستیم. معضلی همچون اعتیاد با فقر، بیکاری، طلاق، فرار از خانه، روسپیگری و تصادفات رانندگی ارتباط نزدیکی پیدا می‌کند و چرخه و زنجیره‌ای از آسیب‌ها شکل‌می‌گیرد که بیرون‌آمدن از آن بسیار دشوار می‌نماید.

مطالعات نشان می‌دهد که موادمخدر به‌طور مستقیم و غیرمستقیم در وقوع 25درصد از سایر جرایم و آسیب‌های اجتماعی تاثیرگذار بوده است.

همسرآزاری، طلاق، کودک‌آزاری، قتل‌عمد، نزاع و خشونت‌خانگی به ترتیب بیشترین آسیب‌هایی هستند که وقوع آنها از 65 درصد تا 20 درصد با موادمخدر مرتبط است.

یافته‌های جدید در علل وقوع تصادفات رانندگی بین جوانان نشان داده که مصرف موادمخدر با تصادفات رانندگی آنان مرتبط بوده‌است و مصرف موادمخدر می‌تواند به‌عنوان یک عامل پیش‌بینی برای تصادفات رانندگی باشد.

همچنین هزینه‌های مادی مصرف موادمخدر توسط معتادان، هزینه‌های مبارزه با قاچاقچیان موادمخدر، هزینه‌های پیشگیری، درمان و بازتوانی معتادان توسط سازمان‌های مرتبط نظیر ستاد مبارزه با موادمخدر، وزارت بهداشت،‌ سازمان بهزیستی و... وجود بیش از 20هزار درمانگر اعتیاد در کشور همه‌و‌همه مبین آثار و پیامدهای معضل اعتیاد در کشورمان است.

به نظر می‌رسد، لطمات اقتصادی و اجتماعی موادمخدر بسیار فراتر از آمارهایی است که در رسانه‌ها اعلام می‌شود! سیر صعودی آسیب‌های اعتیاد کیان خانواده و ارزش‌های اخلاقی جامعه را نشانه رفته است. نوجوانان و جوانان به‌عنوان سرمایه‌های انسانی ارزشمند جامعه در تیررس اعتیاد قرار دارند. مطالعات جدید ستاد مبارزه با موادمخدر درباره علل اعتیاد جوانان نشان می‌دهد، کسب‌لذت، کنجکاوی و تفریح ازجمله مهم‌ترین دلایل شروع مصرف موادمخدر در جوانان است.

باتوجه به این‌که عمده معتادان در گروه سنی جوانان(29-15) سال قرار دارند و همچنین میانگین سنی ایرانیان در سن جوانی است به نظر می‌رسد باید راهکارهای نوینی برای مواجهه با اعتیاد در جامعه پیش‌بینی کرد. باید سطح نشاط و تفریحات سالم را بین آنان افزایش داد و از منظر نو به سیاست‌های بهداشتی،‌ درمانی و اجتماعی مواجهه با پدیده اعتیاد نگریست.

باید سنگرهای سازمانی مقابله با پدیده اعتیاد را به خاکریزهای محلی تبدیل کرد و از ظرفیت‌های موجود در سطح محلات استفاده کرد. همان‌طور که جوانان و نوجوانان به‌عنوان آسیب‌پذیرترین گروه‌ها در برابر اعتیاد نام برده می‌شوند، باید از ایشان در خط مقدم مواجهه با معضل اعتیاد بهره برد.

به نظر می‌رسد، باتوجه به عدم‌موفقیت سیاست‌های پیش‌بینی‌شده در مواجهه با معضل اعتیاد در سال‌های گذشته سیاست‌های اجتماعی جدیدی باید لحاظ کرد. می‌بایست سطح حمایت‌های اجتماعی از افراد و خانواده‌های درگیر در اعتیاد را افزایش داد و از منظر سلامت اجتماعی و با نگاهی آینده‌پژوهانه به‌جامعه نگریست؛ شاید این‌گونه موفق شدیم به اهدافی که برای کاهش 25درصدی آسیب‌های اجتماعی که در برنامه پنج‌ساله ششم توسعه پیش‌بینی کرده‌ایم، برسیم.